Kanalizacja w domu jednorodzinnym

W każdym gospodarstwie domowym produkowane są ścieki, które należy odprowadzić. W tym celu montuje się kanalizację. Jest to rodzaj instalacji sanitarnej odpowiedzialnej za odprowadzanie nieczystości oraz odwodnienie. W zależność od lokalizacji i przeznaczenia wyróżniamy kilka rodzajów systemu rur i koryt.

Rodzaje kanalizacji

• odprowadzanie ścieków sanitarnych (kanalizacja sanitarna)
  

Odpowiedzialna za odprowadzenie ścieków z poszczególnych urzadzeń sanitarnych umieszczonych w domu. Składa się z podejść zlokalizaowanych bezpośrednio przy sanitariacie oraz pionów kanalizacyjnych połączonych z poziomymi przewodami odpływowymi wychodzącymi poza budynek do sieci kanalizacyjnej (miejskiej lub przydomowej oczyszczalni ścieków czy szamba).

fot.: Roth - zbiorniki szambowe      

• odprowadzanie wód opadowych i roztopowych (kanalizacja deszczowa/burzowa)
  

Odpowiada za spływ ścieków opadowych i roztopowych z terenów zurbanizowanych, które mają nieprzepuszczalne podłoże, np. dachy, drogi, podjazdy, chodniki, parkingi. Składa się z sieci kanałów i rurociągów odprowadzających wodę do zbiorników naturalnych takich jak rzeki czy jeziora lub do systemu rozsączającego.

Zobacz również:

Zasuwa burzowa

• kanalizacja ogólnospławna - połączenie kanalizacji sanitarnej i deszczowej

Ten typ kanalizacji charakteryzuje się zbieraniem wszystkich ścieków z terenu w obrębie tzw. zlewni ścieków. Głównym elementem wyróżniającym kanalizację ogólnospławalną jest obecność przelewów burzowych, które odpowiadają za odprowadzenie ścieków i wody opadowej do odbiornika w postaci płynącego cieku.
 

• kanalizacja wewnętrzna i zewnętrzna
  

Instalacja kanalizacyjna wewnątrz domu (kanalizacja wewnętrzna) oraz punkty odbioru nieczystości zlokalizowane poza domem (kanalizacja zewnętrzna).

Rury kanalizacyjne, które wychodzą z budynku na zewnątrz powinny być odpowiednio zabezpieczyć by w czasie mrozów utrzymać drożność systemu. Skuteczną metodą jest rozmieszczenie orurowania poniżej granicy przemarzania gruntu (zróżnicowanie w skali kraju od 0,8 do 1,2 m) z małym zapasem bezpieczeństwa (ok. 0,4 m). W pozostałych warunkach należy zadbać o izolację np. ze styropianu. Rozprowadzenie instalacji kanalizacyjnej w gruncie powinno mieć przebieg zgodny z założeniami projektowymi. Ważne jest zachowanie odpowiednich odległości od wodociągu i instalacji gazowej (ok. 1,5 m) oraz przewodów energetycznych (0,8m) i kabli telekomunikacyjnych (0,5 m). 

fot.: Kanalizacja zewnętrzna Pipelife 

Instalacja kanalizacyjna w domu

• Kanalizacja grawitacyjna

Zasada działania kanalizacji oparta jest na grawitacji, czyli spływ ścieków odbywa się pod wpływem ich własnego ciężaru. W zależności od ilości produkowanych ścieków przez dany sanitariat dobiera się odpowiednie średnice rur, np. do miski ustępowej powinna to być rura DN 100, a przy umywalce wystarczy DN 50. Dodatkowo instaslcję zabezpiecza się przed nieprzyjemnymi zapachami. Do tego celu służą syfony oraz wywiewki (opcjonalnie zawór napowietrzający), które wychodzą ponad połać dachu tworząc system wentylacji odchodzący od każdego pionu. Zapobiegają również powstawaniu nadciśnienia i podciśnienia w układzie, co mogło by prowadzić do cofnięcia zapachów do wnętrza budynku.

fot.: Ferro - chromowane syfony rurowy i butelkowy, które oprócz funkcji praktycznej, mogą również stanowić elegancki element wykończeniowy w łazience

Wszędzie tam, gdzie toaleta usytuowana jest poza pionem kanalizacyjnym lub poniżej poziomu odpływu ścieków z budynku znajdują zastosowanie specjalne pompy do toczenie nieczystości. Urządzenie można zainstalować bezpośrednio przy sedesie. Najczęściej posiada trzy wejścia przeznaczone na odbiór ścieków np. z wanny, pralki, sedes. Istnieje możliwość zaślepienia nieużywanych wejść, dzięki czemu pompa może być używana w kuchni lub pralni bez konieczności podłączania sedesu.

fot.: Dambat - pompa toaletowa Sanibo 5

• Budowa i elementy instalacji kanalizacyjnej

Każda kanalizacja składa się z następujących elementów:

- przykanalik, czyli podłączenie kanalizacyjne
- podejścia, czyli odcinki łączące przybory sanitarne z pionami
- piony kanalizacyjne zwane też przewodami spustowymi
- poziome przewody odpływowe
- syfony, rewizje (czyszczaki), wywiewki wentylacyjne i wpusty podłogowe

fot.: Pipelife - kompletny system niskoszumowej kanalizacji wewnętrznej

WAŻNE! Odprowadzaniu ścieków towarzyszą nieprzyjemne zapachy, których należy się pozbyc zanim trafią do pomieszczenia. W tym celu przed każdym urządzeniem sanitarnym trzeba zrobić tak zwane zamknięcie wodne, czyli syfon. Piony kanalizacyjne wymagają także odpowiednio zaprojektowanej wentylacji - na ich zakończeniu umieszcza się rurę wentylacyjną (wywiewną) i wywiewką (wywietrznikiem), które ograniczają zmiany ciśnienia w instalacji w czasie przepływu ścieków.

fot.: Geberit - innowacyjny system SuperTube (po lewej) pozwala się pozbyć dodatkowych rur służących do wentylacji pionów kanalizacyjnych, dzięki czemu możemy znacznie ograniczyć konieczną przestrzeń na wykonanie kompletnej i dobrze funkcjonującej instalacji - zalecana szczególnie do wysokich budynków

Prowadząc przewody kanalizacyjne należy pamiętać o tym by lokalizować je poniżej instalacji elektrycznych i gazowych. Najczęściej używa się rur z tworzyw sztucznych. Izolację można wykonać z wełny mineralnej lub innych materiałów o właściwościach elastycznych. Przejścia rur powinny być wykonane prostopadle do przegród, tak by łączenia nie wypadały w powierzchni ścian i stropów. Ważne jest również by przewody były względnie proste bez kolanek i skrętów.

fot.: Kanalizacyjny system wtykowy Geberit Silent-PP, składający się z solidnych trójwarstwowych rur z mineralnym wypełnieniem. Niska rozszerzalność materiału umożliwia instalację całego systemu odpływowego bez kielichów kompensacyjnych. Wysoka sztywność obwodowa rur orazsprawdzone uszczelki wargowe EDPM w kielichach zapewniają niezawodną i trwałą szczelność systemu. Dla usprawnienia i ułatwienia montażu całego systemu kanalizacyjnego wszystkie kształtki opatrzono praktycznymi znacznikami, które pokazują prawidłową głębokość wsunięcia bosego końca rury w kielich.

Pion kanalizacyjny musi mieć jednakową średnicę w całym obiegu. Z nich rozprowadza się rury drugiego rzędu łącząc je z przewodami głównymi z zachowaniem odpowiedniego nachylenia (kąt do 45^o). Aby ścieki mogły grawitacyjnie spłynąć należy przestrzegać zależności wynikającej ze spadku i średnicy rur. I tak dla rur o średnicy 100 mm zaleca się stoswać spadek 2%, a dla modeli o średnicy 250 mm wystarczy spadek rzędu 0,8%.

W celu redukcji hałasu wydobywającego się z instalacji kanalizacyjnej zaleca się stosowanie otulin dźwiękochłonnych oraz elastycznych podkładek pod sanitariaty, szczególnie te metalowe, które pochłoną znaczną część drgań.
 

• kanalizacja ciśnieniowa

Jeśli w domu trzeba zamocować osprzęt sanitarny w dużym oddaleniu od pionu kanalizacyjnego w taki sposób, że odpływ grawitacyjny jest zakłócony, konieczne jest zastosowanie układu rozdrabniająco-przepompowującego. Jego głównym zadaniem jest wymuszenie spływu nieczystości pod wpływem ciśnienia. Podobnie jest w przypadku sanitariatów w piwnicy, gdzie odpływ jest zlokalizowany poniżej poziomu odprowadzania ścieków. Zestaw taki umieszcza się za miską ustępową, a w wariancie wykorzystującym stelaż podtynkowy jest całkowicie niewidoczny. Taki typ kanalizacji należy jednak do rzadkości. 

fot.: SFA Poland - stelaż podtynkowy z wbudowanym sanirozdrabniaczem SaniWall Pro oraz montowany pod zlewem kuchennym zapewniający łatwy dostęp serwisowy

Koszt kanalizacji w Polsce

Instalacja kanalizacyjna jest częścią instalacji sanitarnych montowaną w domach jednorodzinnych, blokach i obiektach użyteczności publicznej. W zależności od rodzaju punktów odbiorczych - szamba, sieć, przydomowa oczyszczalnia oraz ilości sanitariatów w budynku koszty takiego przedsięwzięcia będą bardzo zróżnicowane. W praktyce instalację tą wykonuje się wspólnie z przyłączem wodnym, co pozwala na zminimalizowanie wartości nakładu finansowego inwestora. Koszt ten będzie obejmował prace ziemne (w tym godzina robocza za koparkę), wartość usługi hydraulika odpowiedzialnego za nadzór i fachowe podpięcie oraz cenę materiałów.

Średni koszt takiego przyłącza można w przybliżeniu obliczyć w następujący sposób:

• koszt wykonania poszczególnych punktów kanalizacyjnych - ok. 50 zł za każdy punkt
• kompletna studzienka rewizyjna - ok. 700 zł
• prace ziemne z wykorzystaniem koparki - ok. 100 - 120 złotych za godzinę
• koszt rur (DN 160 - ok. 20 zł/mb, DN 100 ok. 10 zł/mb, DN 50 - ok. 5 zł/mb)
  
   

W sumie dla domu z dwiema łazienkami wartość usług za prace przyłączeniowe wyniosą ok. 1 500 - 2 000 złotych. Do tego należy dodać wartość urządzeń sanitarnych (ok. 2 000 złotych), co daje łączną kwotę w granicach 4 000 złotych. Koszty te będą się zmieniać wraz ze wzrostem wielkości miasta oraz w poszczególnych regionach kraju. 

Problem z nieszczelną rurą kanalizacyjną

W przypadku problemów z nieszczelną rurą kanalizacyjną warto jest zastosować kamerę inspekcyjną Wöhler VIS 350 z lokatorem L200. Wodoodporna głowica kamery o średnicy Ø 40mm obraca się w zakresie 360 stopni i uchyla w zakresie 180 stopni. Kamera umożliwia również nagranie filmu lub wykonanie zdjęć z dokonanej inspekcji, które są zapisywane na pamięci SD. Dzięki temu można bez problemu zlokalizować usterkę przeglądając materiał na monitorze kamery lub komputera.

fot.: Kamera inspekcyjna Wöhler VIS 350 z lokatorem L200 - Pascal
fot.: Kamera inspekcyjna Wöhler VIS 350 z lokatorem L200 - Pascal

Zobacz firmy z branży: kanalizacja i odwodnienia