Stopnie ochrony IP - instalacje elektryczne w obiektach budowlanych

IP (z ang. Ingress Protection) – stopień ochrony aparatu lub urządzenia elektrycznego przed penetracją czynników zewnętrznych. IP jest terminem określonym przez DIN VDE 0470 i DIN 40 050. Normy dotyczące wyłączników różnicowoprądowych i nadprądowych szczegółowo określają sposoby ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym osób obsługujących te urządzenia oraz zabezpieczenia uniemożliwiające wnikanie do tych aparatów ciał obcych. Jest to ujęte w katalogach produktów oraz uwidocznione na produktach, na których są nadrukowane symbole oznaczeń stopnia IP zgodnie z PN-92/E-08106.

Normy te opisują klasyfikację stopni ochrony zapewnianych przez obudowy dla urządzeń elektrycznych o napięciu znamionowym nie przekraczającym 72.5 kV.

Normy te określają co następuje:

1. Ochronę osób.
2. Ochronę urządzeń elektrycznych przed penetracją cząstek stałych, łącznie z kurzem.
3. Ochronę urządzeń elektrycznych przed szkodliwym oddziaływaniem wody.

Tzw. stopień IP składa się z oznaczenia IP i dwóch do czterech znaków, z których pierwszy oznacza odporność na penetrację ciał stałych, a drugi na penetrację wody.

• Pierwszy znak: zabezpieczenie przed ciałami stałymi (zgodnie z PN-EN 60529:2002):

• Drugi znak: zabezpieczenie przed wnikaniem wody (zgodnie z PN-EN 60529:2002):

• IK - dwucyfrowy znak (opcjonalny) określa stopień ochrony przd uderzeniem (zgodnie z NF EN 50 102)

• Klasyfikacja stopni ochrony przed uderzeniem

             


Przykład:
IP 44 - zabezpieczenie przed dostaniem się obcych ciał stałych o średnicy powyżej 1mm, przed dostępem do części niebezpiecznych drutem oraz przed wnikaniem cieczy rozbryzgiwanej
IP 54 - pierwsza cyfra charakterystyczna: 5 - ochrona przed dostępem osób do niebezpiecznych części za pomocą drutu, druga cyfra charakterystyczna:  4 - ochrona przed rozbryzgami wody. Jest to pełne zabezpieczenie przed dotknięciem i ochrona przeciwko gromadzeniu się niebezpiecznych pyłów.
IP 65 - liczba 6 z pierwszego indeksu (ochrona przeciwko penetracji ciał obcych), liczba 5 z drugiego indeksu (Ochrona przeciwko penetracji wody).

Skrót IP X4D to nowe oznaczenie stopnia IP 44 - PN-IEC 60364-7-701:1999 "Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. - Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji. - Pomieszczenia wyposażone w wannę i/lub basen natryskowy" wyodrębnia w tych pomieszczeniach strefy 0, 1, 2, 3 odmierzone w stosunku do wanny lub natrysku. Stopień ochrony IPX4 zabezpiecza przed dostawaniem się drutów > 1mm. Dodatkowo ten stopień ochrony zapobiega dostawaniu się wody rozpryskiwanej ze wszystkich kierunków. Na zdj. obudowa IP X4D.

Urządzenia o stopniu ochrony IPX4 mogą być montowane w 2 strefie tych pomieszczeń. Literka D to dodatkowe oznaczenie dotyczące ochrony przed ingerencją mechaniczną w urządzenie mogącą doprowadzić do porażenia prądem. Poniżej znajdują się schematy stref 0,1,2,3 oraz wyjaśnienie dodatkowych oznaczeń literowych.

A - Ochrona przed dostępem wierzchem dłoni
Próbnik dostępu, kula o średnicy 50 mm, powinna zachować odpowiedni odstęp od części niebezpiecznych

B - Ochrona przed dostępem palcem
Palec probierczy przegubowy o średnicy 12 mm i długości 80 mm ma zachować odpowiedni odstęp od części niebezpiecznych

C - Ochrona przed dostępem narzędziem
Próbnik dostępu o średnicy 2,5 mm i długości 100 mm ma zachować
odpowiedni odstęp od części niebezpiecznych

D - Ochrona przed dostępem drutem
Próbnik dostępu o średnicy 1,0 mm i długości 100 mm ma zachować odpowiedni odstęp od części niebezpiecznych

• Litera uzupełniająca:

H - Aparat wysokiego napięcia

M -Badania na szkodliwe działanie wnikającej wody, gdy ruchome części
urządzenia (np. wirnik maszyny wirującej) są w ruchu.

S - Badania na szkodliwe działanie wnikającej wody, gdy ruchome części
urządzenia (np. wirnik maszyny wirującej) są nieruchome.

W - Nadaje się do stosowania w określonych warunkach pogodowych przy zapewnieniu dodatkowych środków ochrony lub zabiegów.

Zobacz także:

• Ochronniki hybrydowe iskiernikowe SPA Typ 1
• Ochronniki przeciwprzepięciowe - rodzina aparatów KSD
• Aparatura kontrolno-pomiarowa - przegląd oferty